Văn Phòng Luật Sư Sài Gòn Trẻ đã gửi tới bạn đọc những quy định về những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết bao gồm những tranh chấp và yêu cầu về dân sự, trong lĩnh vực kinh doanh, thương mại, hôn nhân và gia đình và trong hoạt động sử dụng lao động trong các bài viết trước. Trong đó, theo thống kê vụ việc Sài Gòn Trẻ (SGT) đã tiếp nhận tư vấn, tham gia hòa giải và tố tụng thì Chúng tôi nhận thấy các vấn đề chủ yếu là tranh chấp về lao động xảy ra tại các công ty thương mại và sản xuất, trường học, tổ chức kinh tế thuộc TP HCM, Biên Hòa, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, tiếp đến là các vụ việc về việc xử lý khiếu nại về bồi thường thiệt hại và những vi phạm trong quá trình mua bán và trao đổi dịch vụ và không thể tránh khỏi những vụ việc phải tư vấn, hỗ trợ pháp luật những vấn đề liên quan đến hôn nhân gia đình để bố mẹ và con cái có được cách giải quyết êm đẹp và thỏa đáng.
Vì vậy, Chúng tôi đã có kinh nghiệm làm việc với các tòa án nhân dân các cấp tại các tỉnh, thành phố lớn, qua bài viết này chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc những quy định của Pháp Luật về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện và các tòa án chuyên trách nhân dân cấp huyện, là cơ quan thấp nhất trong hệ thống tòa án nhưng lại là cơ quan giải quyết các vụ việc dân sự mà phát sinh hàng ngày mỗi một tăng lên trong xã hội hiện nay.
Tòa án nhân dân cấp huyện là Tòa án cấp thấp nhất trong hệ thống Tòa án, có thẩm quyền giải quyết các thủ tục sơ thẩm về những tranh chấp xảy ra liên quan đến vấn đề dân sự, hôn nhân và gia đình quy định tại điều 26 và 28 của Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự (không bao gồm tranh chấp về bồi thường thiệt hại do áp dụng biện pháp ngăn chặn hành chính không đúng theo quy định của pháp luật về cạnh tranh, trừ trường hợp yêu cầu bồi thường thiệt hại được giải quyết trong vụ án hành chính).
Các tranh chấp về kinh doanh, thương mại thì luôn đa đạng, tùy vào mức độ phức tạp và tính chất vụ việc thì các tránh chấp được quy định tại khoản 1 điều 30 của Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự sẽ được Tòa án nhân dân cấp huyện xử lý đó là những vụ việc phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại có vì mục đích lợi nhuận giữa cá nhân và tổ chức có đăng ký kinh doanh.
Về những tranh chấp trong lao động, tòa án nhân dân cấp huyện giải quyết toàn bộ các vấn đề dược quy định tại điều 32 Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự
Như vậy là trong những vụ việc dân sự, tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết hầu hết các tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình và tranh chấp lao động và trong kinh doanh, thương mại chỉ giải quyết trường hợp xảy ra mâu thuẫn giữa cá nhân và doanh nghiệp.
Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ có trách nhiệm xử lý toàn bộ các yêu cầu về dân sự được quy định tại Điều 27 của Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự (bao gồm khoản 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9 và 10) trừ khoản 5 liên quan đến yếu tố Tòa án nước ngoài.
Về yêu cầu trong hôn nhân và gia đình, Tòa án nhân dân cấp huyện cũng xử lý toàn bộ các vấn đề được nêu tại khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 và 11 tại điều 29 của Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự
Về yêu cầu trong kinh doanh và thương mại, Tòa án nhân dân cấp huyện có vai trò xử lý các yêu cầu về việc hủy bỏ nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, nghị quyết của Hội đồng thành viên hay các yêu cầu khác không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật
Về vấn đề lao động, Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ giải quyết các yêu cầu về công nhận hợp đồng lao động, thảo ước lao động tập thể vô hiệu hay các yêu cầu liên quan khác mà không thuộc thẩm quyền của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của Pháp luật.
Lưu ý những tranh chấp và yêu cầu được nêu trên nhưng trường hợp đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước CHXHCN Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thì không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện trừ trường hợp hủy việc kết hôn trái pháp luật, giải quyết việc ly hôn, các tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, cha mẹ và con, về nhận cha, mẹ, con, nuôi con nuôi và giám hộ giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam thì khi đó Tòa án nhân dân cấp huyện tại nơi cư trú của công dân Việt Nam sẽ có thẩm quyền giải quyết sự việc này.
Tại sao lại gọi là các Tòa chuyên trách? Chuyên trách được hiểu là khả năng, kỹ năng, kiến thức, chuyên môn về lĩnh vực nhất định và có nhiệm vụ và chịu trách nhiệm riêng biệt về lĩnh vực được giao, vậy Tòa chuyên trách được hiểu là Tòa án được lập nên và giao thẩm quyền để chuyên giải quyết, xử lý các vụ việc, vụ án thuộc các lĩnh vực cụ thể được quy định theo Luật riêng: Luật Dân Sự, Luật Kinh tế, Luật lao động, Luật Hành Chính, Luật Dân Sự, tương ứng với đó là các tòa án chuyên trách Tòa hình sự, Tòa dân sự, Tòa kinh tế, tòa lao động, tòa gia đình và người chưa thành niên.
Như vậy Tòa án nhân dân cấp huyện có thể tổ chức các tòa chuyên trách như tòa dân sự: xử lý các vụ việc về dân sự, kinh doanh và thương mại, lao động; Tòa gia đình và người chưa thành niên: giải quyết các vụ việc về hôn nhân và gia đình, với những thẩm quyền xử lý tương tự thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện đã được đề cập bên trên. Trong trường hợp, chưa có Tòa chuyên trách thì Chánh án Tòa án của Tòa án nhân dân cấp huyện đó có trách nhiệm tổ chứa công tác xét xử và phân công Thẩm phán giải quyết.
(Nguồn: Điều 35, 36 Bộ Luật Tố Tụng Dân Sự (Sửa đổi, bổ sung (2019, 2020))
Trên đây là những quy định Văn Phòng Luật Sư Sài Gòn Trẻ chia sẻ để bạn đọc hình dung được quyền hạn và chức trách xử lý của Tòa án nhân dân cấp huyện. Chúng tôi với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý, làm việc với các Tòa án nhân dân các cấp ở nhiều tỉnh thành khác nhau, Chúng tôi nắm rõ được các tiêu chí, yêu cầu đặc biệt và xử lý các thủ tục hành chính rất nhanh gọn nhờ thiết lập được những mối quan hệ giá trị để đem đến những giải pháp hiệu quả giúp khách hàng trên hết là cảm thấy an tâm và tiết kiệm thời gian và tiền bạc khi cần tư vấn và hỗ trợ làm việc với các cơ quan chức năng, Tòa án.
